Verslag bezoek van Debrecen 24-27 maart 2018
Palmpasen in het teken van: bezoek gasten uit Debrecen paasweekend maart 2018.


Enkele maanden is de werkgroep bezig geweest met de voorbereidingen voor het tegenbezoek van een delegatie uit onze zustergemeente in Debrecen in het weekend van Palmpasen. Hoe zou het weer worden en kloppen alle afspraken die gemaakt zijn. In de laatste week voor het bezoek moesten we omzien naar een andere gids in Franeker wegens familieomstandigheden en een definitieve toestemming voor het bespelen van het orgel in de Martinikerk te Franeker.
Dag 1: zaterdag 24 maart
Met 4 chauffeurs in de auto vertrokken we even na 11.00 uur naar St. Nicolaasga om daar verder te rijden met 2 huurbusjes naar het vliegveld Eindhoven, maar onderweg in de buurt van Zwolle kregen we te horen dat het vliegtuig een vertraging had van minimaal 2 uur.
Onze, van oorsprong Brabantse, chauffeur Eddy Heijting wist een goed café in Knegsel even ten zuidwesten van Eindhoven om daar de wachttijd aangenaam te overbruggen.
Om 18.30 uur konden we onze vrienden in de hal van het vliegveld verwelkomen en na een fotosessie gingen we met de volle busjes richting Stiens waar we om 21.30 in De Hege Stins direct aanschoven voor een verlate maaltijd. Gelet op het late uur werd het geplande stamppotbuffet verruild voor soep met broodjes dat op de terugweg telefonisch werd geregeld. Daarna gingen de gasten met de gastgezinnen naar de logeeradressen.
Dag 2: zondag 25 maart
De tweetalige morgendienst, Nederlands en Engels, in De Hege Stins was een betrokken en indrukwekkende dienst. Afwisselend werd gezongen door de gemeente en de gasten en zo ook de Bijbellezingen en gebeden. De preek van pastor Endre Iszlai in het Engels was prima te verstaan en te begrijpen en wat heel bijzonder was dat hij ons bij herhaling aansprak op: “en wat is uw/jullie keuze in het leven”, refererend naar de worsteling van Jezus voordat hij gekruisigd werd. De binnenkomst van de grote groep kinderen met de versierde kruizen was eveneens bijzonder. Na de dienst gingen de kinderen met de ouders en de gasten in 2 groepen naar Talant en Petterhústerstate om daar de bewoners een cadeautje te geven. Dit bezoek werd een hele vrolijke ontmoeting voor iedereen.
De middagmaaltijd bestond uit de uitgestelde stamppotbuffet en als afsluiting een heerlijk toetje. Om 14.00 uur was het alweer tijd om naar Leeuwarden te vertrekken voor een praamvaart door de binnengrachten. Gelukkig was het droog weer en de tocht van een uur werd zeer gewaardeerd. Wat voor ons vrij normaal is was voor de gasten heel bijzonder: geveltjes, de Oldehove en de pijpen werden aan de lopende band gefotografeerd. Na de vaartocht hebben we een korte wandeling door de binnenstad gemaakt en hebben de jongeren daarna een cafeetje bezocht.
Na het avondeten bij de gastgezinnen was het alweer tijd voor de ontmoetingsavond. Pastor Endre liet met een aantal beelden zien wat voor zijn gemeente de afgelopen tijd een belangrijke gebeurtenis is geweest: de nieuwbouw aan het bestaande kerkje. Een grote inspanning voor hem persoonlijk, want hij regelde vrijwel alles: ontwerp, geld, aannemers, vergunningen etc. Een werkelijk enorm verschil met onze situatie in Stiens. Wat in wezen nog veel mooier is dat de gemeente al een paar jaar een gestadige groei vertoont. De sterk vergrijsde gemeente met weinig leden krijgt er weer nieuwe jonge leden bij, zij het mondjesmaat, en heeft weer toekomst. Dat geeft moed en energie. Ook deze ontmoeting is inspirerend en laat zien wat mogelijk is wanneer leden zich gezamenlijk inzetten voor een levende kerkgemeenschap. Na de toespraak werden verschillende vragen gesteld door de aanwezigen. Ook de politieke situatie in Hongarije werd niet ontzien en Endre ontweek die niet en vertelde dat die voor velen problematisch is geworden. Historisch gezien heeft Hongarije nooit mondiale banden gehad zoals West-Europa (denk aan de koloniën), maar wel overheersing door Ottomanen (Turkije), de Sovjet Unie en Aziatische volkeren. Dit maakt dat ze na de val van het communisme eindelijk zelf de touwtjes in handen willen houden.
Aansluitend werden in de ontmoetingshal van De Hege Stins de nodige contacten gelegd waarbij een Hongaarse tolk uit Leeuwarden, die al 25 jaar in Nederland woont, mooi van pas kwam.

Dag 3: maandag 26 maart
Om 9.00 uur zaten we alweer in de busjes naar Franeker waar we in de Martinikerk opgewacht werden door de gids en de tolk. Voor het koor in deze prachtige kerk werd in het kort de geschiedenis van deze kerk verteld en de betekenis voor de ongeveer 1200 Hongaarse studenten die hier in Franeker van ca. 1650-1800 hebben gestudeerd en drie grafzerken in de vloer herinneren dat ze niet allemaal naar Hongarije zijn teruggekeerd. Bij één zerk hebben de Hongaren een krans gelegd die door een gemeentelid is gemaakt. Na deze kranslegging is het Hongaarse volkslied en psalm 25 gezongen met orgelbegeleiding van de heer Anne Osinga uit Menaam, de vader van …. . Deze herdenking was indrukwekkend en voor sommigen vrij emotioneel en een hoogtepunt van het bezoek. Na het koffiedrinken in kerk hebben we nog een bezoek gebracht aan het voormalige stadshuis en een kleine stadswandeling langs de voormalige academiegebouw in de Voorstraat met een koperen plaquette met inscriptie in de Hongaarse, Nederlandse en Friese taal, De Bogt van Guné (kroeg van de studenten) en de Hortus. Na de lunch reden we via Harlingen naar het dijkgemaal Roptazijl waar uitgelegd werd hoe de vismigratie zee-binnenwater tot stand komt. Hierbij werd als demonstratie een viskorf opgetakeld waarin ca. 13.000 stuks jonge visjes uit de Waddenzee zaten, het resultaat van 1 week hevelen. In het museum van Hegebeintum hebben we uitleg gekregen van de terpenbouw en in het monumentale kerkje zijn de unieke rouwborden bewonderd en mocht gast András Felhösi zelfs het Van Dam orgel bespelen.
In de St. Vituskerk hebben we met veel gemeenteleden de vesperdienst bijgewoond. Een bijzonder aspect was het gezamenlijk Avondmaal met 2 kringen in het koor van de kerk.
Het brood en de wijn werden aan elkaar doorgegeven; een bijzonder teken van de onderlinge verbondenheid en Jezus Christus.
De dag werd besloten in de woonkamer van Dethmer en Joske en iedereen heeft in het kort verteld hoe hij/zij dit bezoek heeft ervaren. Steekwoorden zijn: de kerkdienst Palmpasen, het bezoek aan Talant/Petterhústerstate, de kranslegging, de Vesper, de vriendschap en niet te vergeten de blijheid van de mensen en hoe netjes alles is.
Dag 5: dinsdag 27 maart
Na het koffiedrinken in De Hege Stins hebben we de gasten naar Eindhoven gebracht waar om 16.00 uur het vliegtuig opsteeg naar Debrecen. Rond 14.00 uur begonnen de chauffeurs de terugreis naar St Nicolaasga (inleveren busjes) en verder door naar Stiens. Afstanden zijn betrekkelijk zo bleek ook nu weer: de gasten waren eerder thuis dan de chauffeurs in Stiens.
Moe maar dik tevreden kunnen we terugzien op een geslaagde ontmoeting.

Met een hartelijke groet,
namens de werkgroep Hongarije,
Thom Boorsma